TOPRAK ÇEŞİTLERİ
A. ZONAL TOPRAKLAR : Oluştukları bölgenin iklim ve kayaç özelliklerini yansıtırlar.
1. Nemli Bölge Toprakları:
· Tundra Toprakları : Tundra ikliminin görüldüğü yerlerdedir. Kışın donan haline Tijale adı
verilir.
· Podzol Toprak : Nemli soğuk iklimde oluşur. Özellikle sert karasal iklimin, iğne yapraklı
orman örtüsünün tabanındadır. Yıkanmadan dolayı humusça fakirdir.
· Kahverengi Orman Toprağı: Orta kuşağın geniş yapraklı orman örtüsü altında oluşur. Bitki
artıkları zengin olduğundan, humuslu topraklardır. Okyanusal iklimin etkili olduğu
alanlarda oluşur.
· Terra Rosa: Kalkerli anakaya üzerinde oluşur. Kiremit kırmızısıdır. Polye tabanlarının
tarım sahasıdır. Akdeniz ülkelerinde görülür.
· Laterit Topraklar : Nemli tropikal alan toprağıdır. Aşırı yıkanmıştır. Yıkanma ve sıcaklığın
yüksek oluşu ( mikroorganizmalar ), humus oluşumunu engellemiştir. Ekvatoral bölge,
Muson Asyası ve ülkemizde Doğu Karadeniz’de görülür.
2. Kurak – Yarıkurak Bölge Toprakları:
· Çernozyum: Orta kuşağın yarı nemli, çayır alanlarında görülen, humus oranı çok yüksek
olan kara topraklardır.
· Kestane Renkli Step Toprakları : Orta kuşak karalarının iç kesimlerinde, step bölgeleri
tabanında görülür.Organik madde bakımından zengin sayılırlar. Ülkemizde İç, Doğu, İç Batı
Anadolu’da yaygındır.
· Çöl Toprakları: Orta kuşak ve tropikal çöllerde, kalın kabuklu topraklardır. Buharlaşmanın
fazlalığından, tuzlu, kireçli ve verimsiz topraklardır. Ülkemizde Tuz gölü, Harran ve
Malatya’da görülür.
B. AZONAL TOPRAKLAR: Dış kuvvetlerin etkisiyle eğimli sahalardan taşınarak oluşan
topraklardır.
1. Alüvyonlu topraklar: Akarsuların yamaçlardan koparıp, dağ etekleri, ova tabanları ve deniz
kıyılarına biriktirdikleri topraklardır. Ülkemizde yerli topraklardan sonra en yaygın
topraklardır.
2. Lös : Rüzgarın kurak alanlardan aşındırıp taşıdığı, dulda bölgelerde biriktirdiği topraklardır.
İç Anadolu ve Günedoğu Anadoluda rastlanabilir.
3. Moren : Yüksek enlemlerin kırıntılı ince materyalidir. Buzulların etkisiyle oluşmuştur.
Ülkemizde yüksek dağ yamaçlarında az da olsa görülebilir.
4. Kolivyal Topraklar :Eğimli yamaçlarda biriken malzemenin oluşturduğu topraklardır.
5. Litosol Topraklar : Yamaçlardan ince malzemenin taşınması sonucu, geri kalan iri malzeme
ile oluşan taşlı topraklardır.
6. Regosoller : Kumlu depolar üzerinde oluşan topraklardır. ( Volkanik, akarsu depoları,
yamaç eteklerindeki kumlar )
C. İNTRAZONAL TOPRAKLAR: Yer şekilleri ve ana kayanın etkisiyle oluşan topraklardır.
1. Halomorfik Topraklar: Kurak , yarıkurak bölgelerdeki tuzlu ve alkali topraklardır. Toprak
yüzeyine tuz ve karbonatların birikmesiyle oluşur.
2. Hidromorfik Topraklar: Bataklık ve taban suyu seviyesi yüksek alanlarda oluşan
topraklardır.
3. Kalsimorfik Topraklar : Kireç taşı ve killi kireç taşı ( marn ) depoları üzerinde oluşan
topraklardır. Kireç yönünden zengindir.
· Vertisoller : Göl tabanlarının killi, kireçli depoları üzerinde oluşan topraklardır. Dönen
topraklar anlamına gelir.
· Rendzinalar : Yumuşak kireç taşları üzerinde oluşan, koyu renkli topraklardır.
A. ZONAL TOPRAKLAR : Oluştukları bölgenin iklim ve kayaç özelliklerini yansıtırlar.
1. Nemli Bölge Toprakları:
· Tundra Toprakları : Tundra ikliminin görüldüğü yerlerdedir. Kışın donan haline Tijale adı
verilir.
· Podzol Toprak : Nemli soğuk iklimde oluşur. Özellikle sert karasal iklimin, iğne yapraklı
orman örtüsünün tabanındadır. Yıkanmadan dolayı humusça fakirdir.
· Kahverengi Orman Toprağı: Orta kuşağın geniş yapraklı orman örtüsü altında oluşur. Bitki
artıkları zengin olduğundan, humuslu topraklardır. Okyanusal iklimin etkili olduğu
alanlarda oluşur.
· Terra Rosa: Kalkerli anakaya üzerinde oluşur. Kiremit kırmızısıdır. Polye tabanlarının
tarım sahasıdır. Akdeniz ülkelerinde görülür.
· Laterit Topraklar : Nemli tropikal alan toprağıdır. Aşırı yıkanmıştır. Yıkanma ve sıcaklığın
yüksek oluşu ( mikroorganizmalar ), humus oluşumunu engellemiştir. Ekvatoral bölge,
Muson Asyası ve ülkemizde Doğu Karadeniz’de görülür.
2. Kurak – Yarıkurak Bölge Toprakları:
· Çernozyum: Orta kuşağın yarı nemli, çayır alanlarında görülen, humus oranı çok yüksek
olan kara topraklardır.
· Kestane Renkli Step Toprakları : Orta kuşak karalarının iç kesimlerinde, step bölgeleri
tabanında görülür.Organik madde bakımından zengin sayılırlar. Ülkemizde İç, Doğu, İç Batı
Anadolu’da yaygındır.
· Çöl Toprakları: Orta kuşak ve tropikal çöllerde, kalın kabuklu topraklardır. Buharlaşmanın
fazlalığından, tuzlu, kireçli ve verimsiz topraklardır. Ülkemizde Tuz gölü, Harran ve
Malatya’da görülür.
B. AZONAL TOPRAKLAR: Dış kuvvetlerin etkisiyle eğimli sahalardan taşınarak oluşan
topraklardır.
1. Alüvyonlu topraklar: Akarsuların yamaçlardan koparıp, dağ etekleri, ova tabanları ve deniz
kıyılarına biriktirdikleri topraklardır. Ülkemizde yerli topraklardan sonra en yaygın
topraklardır.
2. Lös : Rüzgarın kurak alanlardan aşındırıp taşıdığı, dulda bölgelerde biriktirdiği topraklardır.
İç Anadolu ve Günedoğu Anadoluda rastlanabilir.
3. Moren : Yüksek enlemlerin kırıntılı ince materyalidir. Buzulların etkisiyle oluşmuştur.
Ülkemizde yüksek dağ yamaçlarında az da olsa görülebilir.
4. Kolivyal Topraklar :Eğimli yamaçlarda biriken malzemenin oluşturduğu topraklardır.
5. Litosol Topraklar : Yamaçlardan ince malzemenin taşınması sonucu, geri kalan iri malzeme
ile oluşan taşlı topraklardır.
6. Regosoller : Kumlu depolar üzerinde oluşan topraklardır. ( Volkanik, akarsu depoları,
yamaç eteklerindeki kumlar )
C. İNTRAZONAL TOPRAKLAR: Yer şekilleri ve ana kayanın etkisiyle oluşan topraklardır.
1. Halomorfik Topraklar: Kurak , yarıkurak bölgelerdeki tuzlu ve alkali topraklardır. Toprak
yüzeyine tuz ve karbonatların birikmesiyle oluşur.
2. Hidromorfik Topraklar: Bataklık ve taban suyu seviyesi yüksek alanlarda oluşan
topraklardır.
3. Kalsimorfik Topraklar : Kireç taşı ve killi kireç taşı ( marn ) depoları üzerinde oluşan
topraklardır. Kireç yönünden zengindir.
· Vertisoller : Göl tabanlarının killi, kireçli depoları üzerinde oluşan topraklardır. Dönen
topraklar anlamına gelir.
· Rendzinalar : Yumuşak kireç taşları üzerinde oluşan, koyu renkli topraklardır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder